انواع یاتاقان و مقایسه آنها
یاتاقان یا بیرینگ bearing یکی از قطعات صنعتی پرکاربرد است که در دستگاه‌هایی که به نحوی با نیرو و حرکت سروکار دارند استفاده می‌شود. یاتاقان‌ها انواع مختلفی دارند که می‌توان بر اساس ویژگی‌های مختلفی آنها را دسته‌بندی و مقایسه کرد. هرکدام از این یاتاقان‌ها ویژگی‌های فنی خاصی از قبیل سرعت کاری حداکثر، بار مجاز و زاویه تماس دارند. در این مقاله از سایت پرشین صنعت به مقایسه انواع یاتاقان پرداخته‌ایم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
یاتاقان چیست و چه کاربردی دارد؟
یاتاقان قطعه‌ای است که امکان حرکت دو قطعه فلزی را روی هم فراهم می‌کند. یاتاقان ورقی فلزی و نازک به شکل نیم‌دایره است که بین میل‌لنگ و شاتون قرار می‌گیرد تا این قطعات بتوانند به‌صورت روان و بدون مشکل باهم کار کنند. حرکت و چرخش میل‌لنگ در داخل شاتون باعث ایجاد اصطکاک زیادی می‌شود که این اصطکاک می‌تواند مانع حرکت این دو قطعه در کنار هم باشد. برای غلبه بر این مسئله، از یاتاقان استفاده می‌شود. یاتاقان و زیرمجموعه‌های آن یعنی بلبرینگ و رولینگ قطعاتی مکانیکی هستند که برای کاهش اصطکاک میان قطعات استفاده می‌شوند. درواقع این قطعات حرکت قطعات دیگر را نسبت به هم آسان می‌کند. به‌علاوه، یاتاقان‌ها قادرند لرزش در قطعات مکانیکی را به حداقل برسانند و صداهای ناشی از انتقال نیرو را کاهش دهند.
از دیگر کاربردهای یاتاقان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• ثابت نگه‌داشتن قطعات دارای تحرک
• کاهش اصطکاک بین قطعات
• کاهش فرسایش و ساییدگی بین قطعات متحرک
• ایجاد سطح سایشی با قابلیت تعویض
انواع یاتاقان‌ها
حالا که با کاربردها و وظایف یاتاقان آشنا شدیم، نیاز است بدانیم که انواع یاتاقان کدام‌اند. تقسیم‌بندی‌های متفاوتی برای یاتاقان‌ها وجود دارد. در این مقاله یاتاقان‌ها بر اساس فاکتورهایی مانند نوع حرکت، میزان تحمل بارهای اعمالی یا ورودی، و اصول کاری تقسیم‌بندی شده‌اند.
یاتاقان غلتشی
بیرینگ غلتشی دسته‌ای از انواع یاتاقان است که در ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی استفاده گسترده‌ای دارند. این نوع یاتاقان از تعدادی ساچمه و دو عدد رینگ تشکیل شده است و معمولاً به تناسب با اندازه بین حلقه‌ها و به شکل مماس نصب می‌شوند. برای جداسازی ساچمه‌ها، در این یاتاقان از صفحات موازی با ساختار موازی از پلاستیک یا برنج به شکل قفس استفاده شده است. باید این نکته را به یاد داشته باشید که این یاتاقان‌ها باید روغن‌کاری شوند؛ اما زیاده‌روی در روغن‌کاری، باعث افزایش فرسایش و کاهش طول عمر آنها می‌شود. در ادامه دو نوع از بیرینگ‌های غلتشی را بررسی کرده‌ایم.
یاتاقان غلتشی ساچمه‌ای یا بلبرینگ
بیرینگ غلتشی ساچمه‌ای یا همان بلبرینگ از دو عدد رینگ خارجی و داخلی و مجموعه‌ای از غلتنده ها (معمولاً به شکل ساچمه) تشکیل شده است. بلبرینگ‌ها قادر به تحمل بارهای شعاعی و محوری هستند و انواع مختلفی از آنها وجود دارند.
یاتاقان غلتشی استوانه‌ای یا رولربیرینگ
بیرینگ غلتشی استوانه‌ای یا همان رولبرینگ نوع دیگری از یاتاقان غلتشی است که در طراحی و ساخت آن از یک استوانه در بخش غلتنده استفاده شده است. این استوانه‌ها دارای تماس خطی با یکدیگر هستند، بنابراین در مواردی که بار زیادی بر شفت دوار تحمیل می‌شود مناسب هستند. متناسب با نوع و اندازه، در تحمل بارهای شعاعی رولبرینگ‌ها بهتر از بلبرینگ‌ها عمل می‌کنند.
یاتاقان هوزینگ
بیرینگ هوزینگ ازجمله بیرینگ‌های ثابت هستند که بیرینگ سوار بر یک پایه مخصوص و فلنج تشکیل شده است. یاتاقان‌هایی که در یاتاقان هوزینگ استفاده می‌شوند، معمولاً از نوع غلتشی هستند.
هدف اصلی استفاده از یاتاقان هوزینگ، حفظ و حمایت از یاتاقان در برابر ضربات و نیروهای خارجی، حفظ دقت موقعیت یاتاقان و جلوگیری از ورود گردوغبار و رطوبت به داخل یاتاقان است. وقتی محور بلندی در سیستم یا دستگاه دارید، نیاز است تا از بیرینگ هوزینگ استفاده کنید.
یاتاقان شعاعی یا ژورنال
این نوع یاتاقان‌ها توانایی حمل بارهای شعاعی بالایی دارند و در موارد خاصی مانند ژنراتورها و توربین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این نوع بیرینگ‌ها، یاتاقان ساعتی هم گفته می‌شود.
یاتاقان چشمی
بیرینگ‌های چشمی از چدن ساخته می‌شوند. همچنین، جنس بوش به‌کاررفته در آن نیز از آلیاژ به خصوصی است.
یاتاقان لغزشی قابل‌تنظیم
درصورتی‌که محور دستگاه شما لرزش زیادی دارد و این لرزش باعث جابه‌جایی محور می‌شود، مناسب‌ترین گزینه برای انتقال نیرو، ثابت نگه‌داشتن محور و کاهش لرزش، استفاده از بیرینگ لغزشی قابل‌تنظیم است. در طراحی این نوع از یاتاقان‌ها، این امکان فراهم شده است که وضعیت مناسب تنظیم شود.
یاتاقان محوری یا تراست
بیرینگ محوری یا بیرینگ تراست از بوش راهنما و صفحات نشست تشکیل شده است و این نوع از یاتاقان‌ها با استفاده از صفحات نشست قدرت حمل بارهای محوری را دارند.
انواع خاص‌تر یاتاقان
علاوه بر موارد اشاره شده، انواع دیگری از یاتاقان‌ها نیز وجود دارند که موارد استفاده بسیار خاصی دارند که به‌طورکلی به آنها بیرینگ‌های بدون اصطکاک گفته می‌شود و دو دسته کلی مغناطیسی و هوایی دارند.
کاربرد بیرینگ‌ها در صنعت
هرجا صحبت از انتقال و تحمل بار و نیرو باشد، یاتاقان‌ها هم حضور دارند. بسته به اینکه نیروی وارده به محور در چه جهتی است، موارد استفاده و نوع آنها در صنعت هم تغییر می‌کند. در اینجا به طور خلاصه به چند مورد از کاربردهای یاتاقان‌ها در صنعت اشاره می‌کنیم:
• یاتاقان‌های خطی، همان‌گونه که از نام آن نیز پیداست، تنها در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که حرکت محور خطی است؛ مانند ریل‌های کشو در میزهای کشویی
• یاتاقان‌های ساعتی برای محورهایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که کوچک هستند.
• در مواقعی که نیاز است تا شفت یا محور بلندی ثابت نگه داشته شود، از بیرینگ هوزینگ استفاده می‌شود؛ مانند کاوایرها
• و…
قیمت یاتاقان
در این پست از پرشین صنعت به مقایسه انواع یاتاقان باهمدیگر پرداختیم. درصورتی‌که قصد خرید یاتاقان یا خرید بیرینگ دارید، به‌منظور جلوگیری از صرف هزینه‌های اضافی و تهیه کالای اصلی بهتر است از گروه متخصص عرضه‌کننده تجهیزات و قطعات صنعتی نسبت به خرید بیرینگ اقدام کنید. شرکت پرشین صنعت، شرکت بازرگانی و تأمین‌کننده بلبرینگ و رولبرینگ، تسمه، یاتاقان و قطعات صنعتی از معتبرترین برندهای جهانی است. اصالت و تنوع کالا، عرضه بدون واسطه و قیمت مناسب از رسالت‌های شرکت پرشین صنعت است.
